Fika – een kopje koffie met wat lekkers – is net zo Zweeds als ABBA. Het is toch gewoon een koffiepauze? Niet helemaal. Het is veel meer dan dat. Het is wat eenvoudiger en spontaner dan de Britse afternoon tea-traditie, maar ook de Zweden hebben een stevig geworteld koffiegebruik.
Alle Zweden – ongeacht leeftijd, afkomst of geslacht – houden vast aan deze gewoonte om met vrienden, collega’s of familie even een break te nemen. “Laten we een fika doen”, is een van de meeste gehoorde uitnodigingen als je iemand spreekt of tegenkomt. En het sociale aspect van deze gewoonte is net zo belangrijk als datgene waar het om lijkt te gaan: de heerlijke combinatie van verse koffie met suikerachtig gebak.
Wanneer is dit gebruik ontstaan? Het woord zelf zou een omkering zijn van de letters in het woord kaffi, de oude spelling van koffie. Oorspronkelijk was het de koffie zelf, geïntroduceerd in Zweden in de achttiende eeuw, die als de daadwerkelijke fika werd beschouwd. In de loop der jaren werden de bijbehorende gebakken lekkernijen, vaak fikabröd (fika-brood) genoemd, echter net zo belangrijk. Ook het sociale aspect werd steeds belangrijker. De komst van banketbakkerijen in Zweden in de negentiende eeuw maakte de traditie compleet en de Zweden gingen massaal koffie-met-wat-lekkers nuttigen met hun vrienden.
Foto’s: VisitSweden